Fort 2 werd gebouwd in de tweede helft van de 19de eeuw en maakte deel uit van de verdediging van Antwerpen. Het fort heeft een ontegensprekelijke historische waarde en heeft het grootste deel van zijn bestaan een militaire functie gehad.

In de jaren ’70 verloor Fort 2 definitief zijn militaire functie en werd het eigendom van de gemeente. Er werd beslist om het domein een dubbele functie te geven: deels historische waarde die in stand moest gehouden worden en deels werden de meest bruikbare lokalen ter beschikking gesteld aan Wommelgemse verenigingen. Doorheen de jaren kwamen er ook recreatieve functies bij. Aangezien de buitenste rand van de fortgracht een groene zone was met veel bos vonden oa. sporters, vissers, jongeren en andere recreanten er hun onderkomen. Jarenlang liepen die functies door mekaar zonder al te grote problemen. De laatste jaren merken echter dat de druk op dit gebied groter wordt. Naarmate de bebouwing in onze gemeente dichter wordt en de groene oppervlakte vermindert, is er meer nood aan publieke groene ruimte.

De vele verenigingen die in het fort gehuisvest zijn, zorgen op bepaalde momenten van de week voor beweging in het fort. Op andere momenten liggen de gangen en gebouwen er eerder verlaten bij. De gemeente heeft er ook een feestzaal, maar ook deze wordt voornamelijk in de weekends gebruikt. De verenigingen hebben hun lokalen in het verleden steeds zelf onderhouden, waardoor deze in relatief goede staat zijn. Toch komen er de laatste jaren steeds meer klachten over lekken, oude nutsvoorzieningen, slecht sanitair,… Ook het metselwerk en de ramen zijn op vele plaatsen in slechte staat. Er zijn dringend investeringen nodig om de kwaliteit van de lokalen in stand te houden.

Groen Wommelgem erkent al deze functies die vandaag op Fort 2 plaatsvinden. Er is echter nood aan een masterplan voor dit gemeentelijk domein. Waar willen we als gemeente met het fort op lange termijn naartoe. Voor ons zijn een aantal kernpunten duidelijk:

• Fort 2 moet onderdak kunnen blijven bieden aan Wommelgemse verenigingen die een lokaal nodig hebben.
• Wij willen meer gevarieerde functies in de gebouwen van het fort. Waarom geen ruimtes voorzien waar startende bedrijven een werkplek kunnen huren? Of een loods voorzien voor een sociaaleconomische bedrijvigheid: een fietspunt, ontlenen van deelmateriaal, herstellen van materialen,…? Is er plaats voor (seizoensgebonden) horeca op het terrein? Op deze manier is er ook op andere momenten activiteit in het fort.
• Er moet een helder uitgewerkt beheersplan opgemaakt worden voor de groene zones in en rond het fort. Waar is natuurwaarde en meer ecologisch beheer van belang? Welke zones zijn speelruimte? Waar kan er gesport worden? Waar en hoeveel vissersplatformen voorzien we?
• We willen ook een duidelijke visie over de fortgracht. Hoe kan ze ecologischer ingevuld en beheerd worden. Is er mogelijk om ze als regenwaterbuffer te gebruiken? Is er enige vorm van waterrecreatie mogelijk?
• De voormalige chirolokalen moeten een nieuwe functie krijgen. Ook deze gebouwen moeten meegenomen in het masterplan!
• Het fort moet een aantrekkingspool zijn voor alle leeftijden. Dit kan door kleine ingrepen, zoals: een speelbos met een avonturenparcours, meer banken, duidelijke bewegwijzering, betere toegankelijkheid voor mensen met een beperking, publieke barbecues, …
• Er moeten meer mogelijkheden voorzien worden om zelf aan sport te doen: een looproute, fitnesstoestellen, een fit-o-meter, avonturenparcours,…
• Wij willen meer mogelijkheden voor concerten ed. Er moet een vaste podiumopstelling op de terreinen van het fort voorzien worden.
• Welke functie krijgt de centrale binnenplaats?
• Is het haalbaar om het gedeelte rond het frontgebouw van het fort permanent open te stellen voor het publiek? Kan dit gedeelte rechtstreeks toegankelijk gemaakt worden vanaf het centrum door bv. Een brug?
• Hoe passen we de reeds geplande restauratiewerken in dit plan? Hoe kunnen we de lokalen op energievlak duurzamer maken? Hoe pakken we het afvalwater en afvalbeheer voor deze groepen aan?

We hebben heel wat ideeën voor dit gebied in Wommelgem, maar alles moet volgens ons in een overkoepelend masterplan gegoten worden. Dit plan moet een visie op lange termijn voor het fort realiseren. Hiervoor willen we in overleg gaan met de huidige en toekomstige gebruikers van het fort, vooraleer een studiebureau er mee aan de slag zal gaan. Dit masterplan zal waarschijnlijk niet door de gemeentelijke administratie in de praktijk kunnen gebracht worden. Daarom zijn wij er voorstander van om een organisatie aan te spreken die ervaring heeft met hoe een publieke ruimte in te vullen. We zouden hen voor enkele jaren het beheer van het fort in handen willen geven om de praktische uitvoering van het masterplan in goede banen te leiden.

Voor Groen Wommelgem moet Fort 2 een punt worden waar verschillende activiteiten mekaar kruisen, en zo mekaar kunnen inspireren en ondersteunen. Een hotspot van duurzame activiteiten die bewoners van binnen en buiten de gemeente aantrekt.